W nowoczesnej obróbce CNC wiele mówi się o operatorach, ustawiaczach czy kontroli jakości, jednak to technolog odpowiada za fundament całego procesu.
To on definiuje sposób wykonania detalu, dobiera narzędzia, ustala kolejność operacji i przygotowuje program, który później realizuje maszyna. Od jego decyzji zależy powtarzalność, bezpieczeństwo i efektywność produkcji.
W SIM Gdynia rola technologa jest jednoznaczna -przełożyć wymagania z rysunku klienta na proces, który będzie stabilny w serii, możliwy do utrzymania w czasie i zgodny z wymaganiami jakościowymi.
Poniżej przedstawiamy, jak wygląda to w praktyce, dokładnie tak, jak realizujemy to na co dzień.
Spis treści
Od zapytania do koncepcji technologii
Proces zaczyna się w dziale handlowym, który otrzymuje zapytanie wraz z rysunkiem technicznym lub modelem 3D nowego detalu.
Zanim pojawi się deklaracja możliwości wykonania, dokumentacja trafia do technologa. To on ocenia, czy dany element da się wykonać w przewidzianych warunkach produkcyjnych.
Technolog analizuje materiał, tolerancje, wymagania geometryczne oraz stopień złożoności części. Sprawdza liczbę potrzebnych operacji, dostępność maszyn i narzędzi, konieczność zakupu dodatkowego wyposażenia oraz możliwości zmieszczenia się w czasach cyklu, które są ekonomicznie uzasadnione.
Na tej podstawie powstaje wstępna koncepcja technologii: kolejność operacji, dobór maszyn, narzędzi i oprzyrządowania, a także szacowany czas obróbki.
To właśnie ten dokument jest podstawą do przygotowania wyceny, którą handlowiec przedstawia klientowi jako ofertę wykonania nowego detalu.
Plan operacji – od piły do frezarki
Gdy zapytanie staje się realnym zamówieniem, technolog przygotowuje szczegółowy plan operacji.
Na tym etapie określa, w ilu krokach powstanie detal i jakie maszyny będą zaangażowane.
W SIM Gdynia posługujemy się wewnętrznym skrótem określającym sekwencję procesów, na przykład P–T–T–C, gdzie P oznacza przygotowanie materiału, T obróbkę tokarską, a C obróbkę frezarską.
Kluczowe jest takie ułożenie operacji, aby cały proces był stabilny i ekonomiczny.
Technolog analizuje bazy obróbkowe, ogranicza liczbę przezbrojeń i unika zbędnego przemieszczania detalu między stanowiskami.
Dopiero po ustaleniu logicznego i wykonalnego planu można przejść do kolejnego etapu, czyli przygotowania programów na maszyny CNC.
Pisanie programów i dobór narzędzi
Przygotowanie programów CNC jest jednym z kluczowych etapów pracy technologa.
Na podstawie modelu 3D, dokumentacji technicznej i wcześniej ustalonej technologii powstają ścieżki narzędziowe, a wraz z nimi dobór posuwów, prędkości obrotowych oraz strategii obróbkowych.
Celem jest stworzenie procesu, który będzie stabilny, wydajny i możliwy do powtarzania w serii.
Jeśli wykonanie detalu wymaga narzędzi spoza standardowego wyposażenia, technolog określa ich specyfikację i zleca zakup.
Dotyczy to zarówno narzędzi specjalnych, jak i bieżącego uzupełniania podstawowego asortymentu, którego potrzebuje produkcja. Dzięki temu maszyna ma komplet wyposażenia, zanim trafi do niej nowe zlecenie.
Po przygotowaniu programów technolog przekazuje do działu planowania informacje dotyczące czasu cyklu, rodzaju oprzyrządowania i konkretnej maszyny, na której proces powinien być realizowany. Na tej podstawie detal zostaje wpisany do harmonogramu i trafia do obróbki.
Start produkcji – ustawienie, kontrola, stabilizacja
Kiedy detal trafia na wskazaną maszynę, technolog wprowadza program i nadzoruje ustawienie procesu.
Ten etap obejmuje dobór baz, zerowanie narzędzi oraz sprawdzenie zgodności założeń z dokumentacją. Pierwsze sztuki zawsze traktowane są jako etap próbny, podczas którego wykonuje się pomiary i wprowadza drobne korekty.
Ustawienie pierwszych sztuk
Operator i technolog wspólnie obserwują zachowanie narzędzi, jakość powierzchni oraz stabilność wymiarową.
Jeśli konieczne jest dostosowanie parametrów lub drobne zmiany trajektorii, wprowadza się je na tym etapie.
Przejście w produkcję seryjną
Gdy proces jest stabilny, a wyniki pomiarów powtarzalne, zlecenie przechodzi w tryb seryjny.
Mimo tego technolog pozostaje w gotowości do wsparcia, ponieważ warunki obróbki mogą wymagać dostosowania w trakcie realizacji partii.
Przyrządy – gdy standardowe mocowanie nie wystarcza
Wiele detali, szczególnie odkuwek, odlewów czy elementów o nieregularnych kształtach, wymaga indywidualnych rozwiązań mocujących. Standardowe imadła lub szczęki nie zapewnią stabilności ani dostępu narzędzi, dlatego konieczne jest przygotowanie dedykowanego oprzyrządowania.
Projektowanie oprzyrządowania
W SIM Gdynia projektowaniem przyrządów zajmuje się wyznaczony technolog. Jego zadaniem jest takie przygotowanie mocowania, aby:
- Zapewniało stabilne podparcie,
- umożliwiało dostęp narzędzi do kluczowych powierzchni,
- nie wprowadzało dodatkowych odkształceń detalu.
Obróbka na przyrządzie
Dopiero po wykonaniu i sprawdzeniu przyrządu możliwe jest bezpieczne prowadzenie obróbki skomplikowanych elementów, które nie mogą być mocowane w standardowy sposób.
Zmiany rysunku i aktualizacja technologii
W trakcie współpracy z klientami często pojawiają się modyfikacje detali: zmiany faz, średnic, tolerancji czy dodatkowych cech. Każda taka aktualizacja wymaga przeglądu całej technologii.
Reakcja technologa na zmiany
Technolog analizuje nową dokumentację, aktualizuje programy CNC i wprowadza korekty do kart procesu. Czasem trwa to chwilę, a czasem wymaga przebudowania całej koncepcji obróbki.
Najlepsze wersje programów
Równolegle operatorzy i majstrowie dopracowują programy już na maszynie, dostosowując je do warunków pracy konkretnego stanowiska.
Gdy program osiąga pełną stabilność i optymalny czas cyklu, technolog zapisuje go jako wersję referencyjną, aby zachować pełną powtarzalność w kolejnych seriach.
Technolog jako łącznik między biurem a halą
Rola technologa łączy pracę inżynieryjną z praktyką produkcyjną. Z jednej strony analizuje dokumentację, tolerancje i wymagania klienta, z drugiej zna maszyny, narzędzia i realne ograniczenia procesu.
Kluczowa funkcja w organizacji
W SIM Gdynia technolog współpracuje z działem handlowym, produkcją i kontrolą jakości.
To od jego decyzji zależy, czy detal będzie wykonalny w stabilnej serii, a proces spełni zarówno wymagania projektowe, jak i produkcyjne.
Dzięki temu nowy projekt może zostać przeprowadzony od rysunku aż po gotową część w sposób przewidywalny i bez ryzyka niespodziewanych przestojów.